Sprawozdawczość środowiskowa - opłata produktowa

Obowiązki z zakresu gospodarki opakowaniami jakie musi realizować podmiot uzależnione są od zakresu działalności, w tym od tego czy:

• Podmiot wprowadza produkty w opakowaniach na rynek
• Podmiot wprowadzania opakowania na rynek

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 160) wskazuje, że poprzez wprowadzanie do obrotu rozumie się odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie opakowań lub produktów w opakowaniach po raz pierwszy na terytorium kraju w celu używania lub dystrybucji; za wprowadzenie do obrotu uważa się także:

• import opakowań,
• import produktów w opakowaniach,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach

- dokonywane na potrzeby wykonywanej działalności gospodarczej.

Ustawa wskazuje też, kiedy następuje wprowadzenie opakowań produktów w opakowaniach lub do obrotu produktów w opakowaniach, w dniu:

• wydania z magazynu albo przekazania osobie trzeciej, w przypadku opakowań i produktów w opakowaniach;
• wytworzenia na terytorium kraju;
• ich przywozu na terytorium kraju;
• wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo produktów w opakowaniach.

Aby prawidłowo realizować obowiązki w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi należy:

• Ustalić obowiązki przedsiębiorcy
• Ustalić ilość i rodzaj opakowań wprowadzonych na rynek
• Obliczyć opłatę produktową/ obliczyć pomoc de minimis
• Wprowadzić dane do systemu BDO
• Zatwierdzić sprawozdanie

Wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany prowadzić ewidencje w postaci papierowej lub elektronicznej. Nie ma określonej formy w jakiej taka ewidencja ma być prowadzona, może to być zeszyt, arkusz EXCEL lub inne programy do sporządzania notatek.

Ustalenie masy opakowań możliwe jest poprzez:

• zważenie poszczególnych opakowań
• uzyskanie informacji od producenta
• Weryfikację opakowań o podobnej gramaturze i wielkości

Wysokość opłaty produktowej można wyliczyć przy wykorzystaniu kalkulatorów udostępnianych przez Urzędy Marszałkowskie, np. Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego:

lub przekazać ten obowiązek specjalistom ds. ochrony środowiska.

Pamiętaj! Nie ma znaczenia, ile opakowań podmiot wprowadził na rynek. Obowiązki należy realizować nawet przy 1 kg wprowadzonych opakowań.

Wyjątki:
Przepisów ustawy, z wyłączeniem przepisów art. 14 i art. 45, nie stosuje się do przedsiębiorców w zakresie opakowań, w których w danym roku kalendarzowym wprowadzili produkty do obrotu, a następnie w tym samym roku kalendarzowym dokonali eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy tych opakowań bez produktów lub wraz z produktami.

Przepisów ustawy w zakresie:

• uzyskania wymaganych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych, w tym dotyczących opłaty produktowej, oraz dokumentów potwierdzających recykling odpadów opakowaniowych, eksport odpadów opakowaniowych i wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych,
• obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych, o których mowa w art. 19 ust. 1, oraz obowiązku dotyczącego sprawozdań o wysokości środków przeznaczonych na publiczne kampanie edukacyjne

- nie stosuje się do przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach, którzy w danym roku kalendarzowym wprowadzili do obrotu produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań nieprzekraczającej 1 Mg, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 1.

W przypadku gdy masa wprowadzonych opakowań w danym roku kalendarzowym nie przekracza 1Mg można ubiegać się o pomoc de minimis.

Publiczne kampanie edukacyjne to działania, które mają na celu podnoszenie świadomości ekologicznej w społeczeństwie.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu opakowania lub produkty w opakowaniach zobowiązany jest do prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych lub uiszczenia ekwiwalentu 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym na konto bankowe Urzędu Marszałkowskiego.

Jak można realizować powyższe obowiązki?

• Samodzielnie – należy poddawać odzyskowi w tym recyklingowi odpady opakowaniowe wytworzone przez siebie lub odpady opakowaniowe zebrane od innych posiadaczy odpadów, potwierdzeniem recyklingu jest DPR.
• Za pośrednictwem organizacji – organizacja odzysku opakowań może przejąć obowiązku ciążące na wprowadzającym opakowania i produkty w opakowaniach
• Uzyskując zwolnienie de minimis – w przypadku gdy ilość wprowadzonych opakowań nie przekracza 1 Mg można ubiegać się o pomoc de minimis. Wniosek o udzielenie pomocy należy złożyć do 15 marca

Podsumowując, do obowiązków przedsiębiorcy należy:

• Uzyskanie wpisu do BDO 
• Prowadzenie ewidencji o masie opakowań wprowadzonych na rynek
• Zapewnienie odzysku odpadów opakowaniowych
• Prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych – samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku, lub przekazanie 2% netto wartości opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym
• Uiszczanie opłaty rocznej w wysokości 100 zł lub 300zł w zależności od wielkości przedsiębiorstwa
• Zamieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach – paragony, faktury, umowy sprzedaży, sprawozdania, KPO, KEO 
• Składanie rocznych sprawozdań